Türkiye Türkçesi ile Kazak Türkçesinin Ses Özellikleri ve Kelime Benzerlikleri 1 - Türkiye Türkçesindeki ş’ler Kazak Türkçesinde s’dir. Örne...
Türkiye Türkçesi ile Kazak Türkçesinin Ses Özellikleri ve Kelime Benzerlikleri
1 - Türkiye Türkçesindeki ş’ler Kazak Türkçesinde s’dir.
Örnekler:
Türkiye Türkçesi - Kazak Türkçesi
- taş - tas
- beş - bes
- karşı - qarsı
- kuş - qus
- gümüş - kümis
- düş - tüs
- işle - iste
- aş - as
- başka - basqa
- kişi - kisi
- kaş - qas
- kış - qıs
2 - Türkiye Türkçesindeki ç’ler Kazak Türkçesinde ş’dir.
Örnekler:
Türkiye Türkçesi - Kazak Türkçesi
- üç - üş
- ağaç - ağaş
- için - üşin
- güç - küş (kuvvet manasında)
NOT: ä harfi açık e’yi, ğ harfi gırtlağa yakın bir yerde söylenen sızıcı g(ı)’yı, q harfi kalın k’yı, x harfi hırıltılı h(ı)’yı, w harfi dudak v’sini karşılamaktadır.
3 - Türkiye Türkçesinde kelime başında bulunan y’ler Kazak Türkçesinde j’dir.
(Ancak bu ses Doğu Türkistan ve Moğolistan Kazaklarıyla Kazakistan Cumhuriyeti’nin pek çok yerinde c’dir.)
Örnekler:
Türkiye Türkçesi - Kazak Türkçesi
- yer - jer (cer)
- yıl - jıl (cıl)
- yol - jol (col)
- yaş - jas (cas)
- yedi - jeti (ceti)
- yüz - jüz (cüz)
- yaz - jaz (caz)
- yaz - jaz (caz)
- yat - jat (cat)
- ye - je (ce)
- yürek - jürek (cürek)
- yoldaş - joldas (coldas)
4 - Türkiye Türkçesinde kelime başında bulunan ince g’ler Kazak Türkçesinde ince k’dir.
Örnekler:
Türkiye Türkçesi- Kazak Türkçesi
- göz - köz
- güz - küz
- göl - köl
- geyik - kiyik
- gerek - kerek
- gün - kün
- gönül - köñil
- gök - kök
5 - Türkiye Türkçesinde kelime başında bulunan d’ler Kazak Türkçesinde t’dir.
Örnekler:
Türkiye Türkçesi - Kazak Türkçesi
- dil - til
- dört - tört
- diş - tis
- diri - tiri
- deniz - teñiz
- demir - temir
- döşek - tösek
- dağ - taw
- dar - tar
- dur - tur
- dök - tök
- dik - tik
Ancak de- fiili ile Arapça ve Farsça’dan alınan kelimeler her iki lehçede de d ile başlar:
- de - de
- dost - dos
- dünya - düniye
- din - din
- devlet - däwlet (zenginlik manasında)
6 - Türkiye Türkçesinde sonunda n bulunan kelimelerin başındaki b’ler Kazak Türkçesinde m’dir.
Örnekler:
Türkiye Türkçesi - Kazak Türkçesi
- ben - men
- bin - mıñ
- burun - murın
- boyun - moyın
- beyin - mıy
- bin - min
7 - Türkiye Türkçesinde v ile başlayan aşağıdaki kelimeler Kazak Türkçesinde b ile başlar.
Örnekler:
Türkiye Türkçesi - Kazak Türkçesi
- var - bar
- varlık - barlıq (bütün, hep manasında)
- var - bar
- ver - ber
8 - a) Türkiye Türkçesindeki kalın ünlülü ve tek heceli kelimelerin sonundaki ğ(ı)’lar, Kazak Türkçesinde w’dir.
Örnekler:
Türkiye Türkçesi-Kazak Türkçesi
- dağ - taw
- sağ - saw(sağlam manasında)
- tuğ - tuw
- doğ - tuw
- boğ - buw
- yuğ - yu(yıka- manasında)
- bağ baw
b) Türkiye Türkçesinde kelime içinde bulunan ğ(ı)’ların büyük bir kısmı Kazak Türkçesinde w’dir.
Örnekler:
Türkiye Türkçesi - Kazak Türkçesi
- ağır - awır
- ağız - awız
- bağır - bawır
- buğra - buwra
Kaynak: https://www.turkcenindirilisi.com/kazak-turkcesi/turkce-ile-kazakcanin-ses-ozellikleri-ve-kelime-benzerlikleri-h100909.html
YORUMLAR